In deze roman neemt Deborah Levy je mee naar Almería, een Spaanse kustplaats die gevangen ligt tussen de zinderende woestijn en de verraderlijke zee, waarin de medusa’s (die hun naamgenoot zeker eer aandoen) huizen, de Spaanse benaming voor kwallen. Het landschap is betoverend en ruw: “We are in a lunar landscape. That’s what all the guides say about Almería. Wind-beaten and sun-baked.” Op deze plek hebben een moeder en dochter hun toevlucht gezocht omdat zij hun laatste hoop gevestigd hebben op de illustere Dr Goméz: “On Monday, my mother will display her various symptoms to the consultant like an assortment of mysterious canapés. I will be holding the tray.”
We zien het verhaal ontvouwen door de ogen van de dochter Sofia, een vijfentwintigjarige antropoloog die haar dagen ‘voorlopig’ als serveerster slijt en ondertussen haar leven aan zich voorbij ziet trekken, omdat ze de zorg voor haar hypochondrische moeder op zich heeft genomen. Haar moeder is al lange tijd, bij vlagen, verlamd en gekluisterd aan haar rolstoel. Ondertussen zitten Sofia en haar moeder verankerd in hun afhankelijkheidsrelatie: “Yes, we are limping together. I am twenty-five and I am limping with my mother to keep in step with her. My legs are her legs.”
Alhoewel Sofia haar “pathetic miniature life” spuugzat is, weet ze niet hoe ze een vertaalslag kan maken naar het grootsere leven waarnaar ze zo verlangt, omdat ze lam gelegd wordt door haar moeders veeleisendheid, haar eigen passiviteit en gevoel van onvermogen. Uiteraard leidt deze frictie tot veel rancune tussen moeder en dochter, die elkaar frequent bestrijden met snijdende uitlatingen. Terwijl Sofia’s moeder wordt onderzocht en ondervraagt in de Goméz kliniek begint Sofia een zoektocht naar haar identiteit, seksualiteit en onafhankelijkheid. Zo raakt ze verwikkeld in een affaire en machtsstrijd met de masculiene Ingrid Bauer, waarbij het lange tijd lijkt alsof Ingrid de overhand heeft, tot Ingrid het duistere geheim dat ze met zich meedraagt aan Sofia openbaart. Naast haar verhouding met Ingrid begint ze ook een affaire met de student Juan die de kwallenbeten van toeristen verzorgt én brengt ze een bezoek aan haar Griekse vader, die uit haar leven verdween toen ze vijf was en onlangs een nieuw leven is begonnen met zijn veertig jaar jongere vrouw en hun dochtertje. Alhoewel het zeer pijnlijk voor Sofia is om zich te realiseren dat er zowel letterlijk als figuurlijk geen plek voor haar is in zijn leven, tijdens haar bezoek wordt ze weggestopt in een bedompt kamertje, en dat haar vader zich zelfs voor haar schaamt, laat de nalatigheid van haar vader haar ook iets essentieels inzien: “I was flesh thirst desire dust blood lips cracking feet blistered knees skinned hips bruised, but I was so happy not to be napping on a sofa under a blanket with an older man by my side and a baby on my lap.”
Ook Dr Goméz, hij mag dan wel beschouwd worden als een kwakzalver, zijn opmerkingen geven blijk van een zeer scherp observatievermogen, draagt bij aan Sofia’s “coming of age”. Hij weet de vinger op de zere plek te leggen: “So perhaps it is as if you are coming off medication, too? You are using your mother like a shield to protect yourself from making a life. Medication is a ritual which I have now erased from both your lives.” Hetzelfde geldt voor zijn dochter, de artistieke Nurse Sunshine, die Sofia impliciet aanspoort verantwoordelijkheid te nemen voor haar eigen leven: “Your boundaries are made from sand, Sofia.”Langzamerhand gaat Sofia grenzen verkennen en oprekken, die van haarzelf en van de mensen om haar heen en krijgt haar opgekropte woede eindelijk een stem: “I want to blow out smoke. Like a volcano. Like a monster. I want to fume.” Uiteindelijk wordt Sofia gedreven tot een wanhoopsdaad, een daad die vastgeroeste patronen in beweging zet. Sofia moet haar moeder en haar veilige wereld leren loslaten en op eigen benen gaan staan.
Levy’s vorige roman Swimming Home (tevens een aanrader) werd in eerste instantie als “te literair” beschouwd, maar wordt nu alom geprezen, en terecht. Ook Hot Milk is een literair hoogstandje en komt zowel stilistisch als thematisch met haar voorganger overeen. Levy heeft een zeer scherp inzicht in het innerlijke leven van de mens en weet als geen ander een beklemmende atmosfeer te creëren met haar lyrisch taalgebruik. In deze roman laat Levy zien dat niets vastomlijnd is en dat het meest essentiële zich vaak afspeelt onder de oppervlakte. Om met Sofia’s woorden te spreken: “Anything covered is always interesting. There is never nothing beneath something that is covered.”
Via deze link kun je fragment van het verhaal beluisteren (het wordt voorgelezen door actrice Romola Garai).
Janine Hospes
Janine heeft een voorliefde voor Engelse literatuur en laat zich graag inspireren door intrigerende verhalen. Elizabeth Bennet is één van haar favoriete personages en Ali Smith en Paul Auster behoren tot haar favoriete hedendaagse schrijvers. Voor F.A.L.L. Magazine zal zij recensies schrijven over de boeken die haar verrasten en jullie op de hoogte houden van leuke hotspots in boekenland.